مطالعۀ تحلیلی و تطبیقی نقشمایۀ مرغ درنقاشی‌های گل‌ومرغ لطفعلی شیرازی

نویسنده

  • الهه پنجه باشی استادیار دانشکدۀ ‌هنر، دانشگاه‌الزهرا (س) ، شهر تهران، استان تهران
چکیده مقاله:

نقاشی گل‌ومرغ در دورۀ قاجار یکی از جنبه‌های درخشان هنر این دوران است که بازشناسی آن کمک شایانی به شناخت قابلیت‌های این هنر و تحولات آن تا دورۀ قاجار می‌کند. مطالعۀ این آثار نشان می‌دهد که این هنر در امتداد نقاشی گل‌ومرغ در دوره‌های قبل یعنی صفویه و زندیه قرار دارد. عناصر تصویری این هنر با هویت و فرهنگ ایرانی خود را هماهنگ می‌سازد. این نوع از نقاشی ارتباط معنایی بسیار نزدیکی با ادبیات منظوم ایرانی داشته و دارای نشانه‌های مشترکی مانند گل و مرغ است. نوشتار حاضر به مطالعۀ نقشمایۀ مرغ در نقاشی‌های لطفعلی شیرازی در دورۀ قاجار می‌پردازد. در آثار او این نقش وارد مرحلۀ جدیدی می‌شود و همچنین در کیفیت پرداز و غنای رنگی با مهارت عمل می‌کند. این پژوهش به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد: مرغ در نقاشی گل‌ومرغ دارای چه پیوندی با ادبیات است؟ در آثار شیرازی مرغ از لحاظ تجسمی در تصویر دارای چه جایگاهی است و چگونه تصویر شده است؟ چه شباهت و تفاوت‌هایی با دوره‌های صفویه و زندیه دارد؟ تحلیل نقاشی‌های لطفعلی شیرازی نشان می‌دهد که مرغ در آثار او جنبۀ نمادین داشته و دارای ارتباطی مفهومی با ادبیات و دیگر عناصر تصویری در نقاشی به‌ویژه گل است. آثار او با الهام از هنر گل‌ومرغ در دورۀ صفویه و زندیه دارای کیفیت بالاتری از لحاظ اجرا و تنوع در نشان دادن مرغ به صورت بیدار، خوابیده و در حال شکار پروانه اجرا می‌کند. او از جنبه‌های عرفانی و ادبی در نقاشی‌های خود بهره می‌گیرد وآنها را در نقاشی به صورتی عارفانه تجسم می‌کند. روش این تحقیق از نوع تحلیلی بوده و روش جمع‌آوری اطلاعات از نوع اسنادی است. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقدمه‌ای تحلیلی و انتقادی بر مطالعۀ تطبیقی حقوق مسئولیت مدنی آمریکا

با وجود پشتوانة غنی فقهی نظام مسئولیت مدنی ایران، تغییر شرایط زندگی اجتماعی موجب شده که این نظام بی‌نیاز از مطالعات تطبیقی و دستاوردهای حقوق خارجی نباشد. با عنایت به اینکه در چند دهة اخیر کانون تحولات مسئولیت مدنی، حقوق ایالات متحدة آمریکا بوده است، تجربیات حقوق این کشور می‌تواند برای تحول نظام مسئولیت مدنی ایران استفاده شود. با این ‌همه، با توجه به پیچیدگی حقوق مسئولیت مدنی آمریکا، پرسشی که مط...

متن کامل

بررسی تحلیلی عشق عذری در لیلی و مجنون مکتبی شیرازی

مکتبی شیرازی از شاعران پایان قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری و یکی از معروفترین نظیره‌پردازان لیلی و مجنون نظامی است. مشخصة بارز اثر او، چگونگی طرح خصوصیّات عشق عذری در میان برترین مقلّدان نظامی و حتّی خود نظامی است. عشق عذری با توجه به حدیث مشهور پیامبر (ص) سه ویژگی عمده دارد: عشق پاک و عفیف به دور از هرگونه هوای نفسانی 2- مکتوم نهادن راز عشق 3- مرگ عشاق در راه عشق. از دیگر ویژگی‌های آن، عبارت است ا...

متن کامل

بررسی تطبیقی حس‌آمیزی در «سقط‌الزند» معری و دیوان شوریده شیرازی

آرایه‌های بلاغی موجب جذابیت اثر ادبی می‌شود و موسیقی دل‌نشینی به کلام می‌بخشد. حس‌آمیزی که از جمله این آرایه‌هاست، به تلفیق دو یا چند حس اطلاق می‌شود؛ به‌گونه‌ای که با ایجاد موسیقی معنوی به تأثیر سخن می‌افزاید. این تعبیر را نخست در قرن نوزدهم شارل بودلر (1867-1821 م) مطرح کرد.وی حس‌آمیزی را در 9 ترکیب جای داد و برای هریک اصول خاصی مطرح کرد. پژوهش حاضر با تکیه ‌بر روش توصیفی- تحلیلیتلاش می‌کند ا...

متن کامل

بررسی تطبیقی توحید افعالی از دیدگاه قرآن و سعدی شیرازی

اسلام آیین توحید و یکتاپرستی است و در میان تعالیم اسلامی، توحید از جایگاه بلندی برخوردار است. قرآن به مثابه منشور جاوید اسلام، در آیات بسیاری به مسأله توحید و ابعاد گوناگون آن پرداخته است. یکی از پایدارترین تجلیّات روح آدمی و یکی از اصلی‌ترین ابعاد وجودی انسان، حسّ نیایش و پرستش است و این اعتقاد را می‌توان از مهم‌ترین مظاهر حیات انسان دانست. سعدی در باب توحید افعالی پیرو اشاعره است و در ...

متن کامل

معادشناسی تطبیقی (مقایسة تطبیقی معاد جسمانی نزد صدرالدین شیرازی و آگوستین)

مسئلة معاد یکی از مهم‌ترین ارکان ادیان ابراهیمی است و این ادیان با رویکردهای مختلف، سعی در مواجهه با آن داشته‌اند. از یک طرف چیستی معاد در قالب معاد‌شناسی دینی به پرسش‌هایی دربارة چیستی انسان و جهان در نسبت با حکمت و ارادة الهی در دنیای بعد از مرگ و رستاخیز پیوند می‌خورد و از طرف دیگر گونه‌های معاد‌شناسی دینی اشکال خاصی را از جهان‌شناسی و انسان‌شناسی رقم می‌زند که به‌خوبی خود را در قالب زندگی و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 39

صفحات  60- 75

تاریخ انتشار 2016-10-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023